języki fleksyjne
  • Nóż – nożem, ale róż – różem
    31.03.2017
    31.03.2017
    Chciałbym zapytać o słowo nóż i jego odmianę. Dlaczego kroimy nożem, a nie nóżem? Bo przecież mamy róż do policzków i malujemy się różem, a nie rożem.
    Dziękuję z góry za odpowiedź.
  • Obce wyrazy kursywą?
    2.09.2009
    2.09.2009
    Dzień dobry,
    opracowuję redakcyjnie tekst, w którym pojawia się wiele wyrazów pochodzących z różnych języków afrykańskich. Przyjęłam zasadę, że odmieniam te spośród nich, którym można przyporządkować polski wzorzec odmiany (tzn. na podstawie np. końcówki wyrazu dobieram mu polską grupę deklinacyjną), i te wyrazy zapisuję prostą czcionką. Resztę pozostawiam nieodmienioną i zapisuję kursywą. Czy postępuję właściwie? Bardzo proszę o pilną odpowiedź i z góry serdecznie dziękuję.
    Anna
  • odmiana nazw geograficznych
    17.01.2008
    17.01.2008
    Kto decyduje o odmianie nazw geograficznych? Czy należy odmieniać nazwę ontaryjskiego Hamilton, tak jak amerykańskiego Waszyngton? Czy Olimpiada 2010 roku będzie w Vancouverze, czy w Vancouver? W 1988 roku była w Calgary czy w Calgarach? Kanadyjska Polonia odmienia wiele lokalnych nazw geograficznych, bo operuje nimi często – czy to błąd? I co zrobić z ontaryjskim miastem Londonw London czy w Londynie?
  • odmiana nazwisk estońskich
    3.12.2015
    3.12.2015
    Chciałabym zapytać, czy estońskie nazwiska: Tomasz Türna, Toomas Reenpää, Ants Laikmaa” należy odmieniać w języku polskim. Jeśli tak, to w jaki sposób?
    Dziękuję i pozdrawiam
    A. Juga-Szymańska
  • Odmiana nazw sądów i wydziałów
    8.04.2020
    8.04.2020
    Czy prawidłową praktyką jest dokonywanie odmiany przez przypadki nazw wydziałów sądów oraz oddzielanie od siebie oznaczenia sądu i jego wydziału przecinkiem? Które z poniższych form zapisu są poprawne?
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydział Cywilny z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie I Wydział Cywilny z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie, I Wydziału Cywilnego z 17 marca 2020 r.
    Wyrok Sąd Okręgowego w Krakowie I Wydziału Cywilnego z 17 marca 2020 r.
  • Odmieniać czy nie odmieniać?
    16.07.2003
    16.07.2003
    Witam Państwa!
    1. Czy powinno się próbować odmieniać nazwiska „kłopotliwe” (które trudno odmieniać) oraz „śmieszne” (np. Bomba)?
    2. Czy w zaproszeniach ślubnych powinno się stosować odmianę nazwisk zaproszonych, czy też należy pisać te nazwiska jednolicie – nie odmieniając ich? Np. „Mam zaszczyt zaprosić(…) Anetę i Damiana Święs (a może Święsów?)”.
    3. Co pierwsze: imię małżonki czy małżonka?
    Pozdrawiam i dziękuję!
  • od Wenusa do Caritasu
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dzień dobry.
    Mamy taki problem: w Zielonej Górze jest kino o nazwie Venus. Od wielu lat większość mieszkańców traktuje tę nazwę, jakby była rodzaju męskiego i odmienia: w Wenusie, do Wenusa, za Wenusem itp. Czy wobec tego, że jest tak od ponad trzydziestu lat, można taką odmianę uznać za całkiem dobrą? Podobnie jest z nazwą Caritas. Spotykam często w różnych publikacjach odmianę, jakby to był rodzaj męski, choć często również ta nazwa jest traktowana jako żeńska i nieodmieniana.
    Bardzo proszę o pomoc.
  • ojciec

    19.01.2024
    19.01.2024

    Szanowni Państwo, czy mógłbym prosić o wyjaśnienie przemian historycznych współczesnego słowa ojciec w liczbie pojedynczej i mnogiej w języku polskim?

    Pozdrowienia, Krzysztof

  • o wujostwu i stryjostwu
    4.04.2005
    4.04.2005
    Witam!
    SJP W. Doroszewskiego podaje końcówkę miejscownika -stwie dla rzeczowników ‘wujostwo’ i ‘stryjostwo’, zaś np. dla rzeczownika ‘ambasadorostwo’: -stwu. Wszelkie aktualne słowniki języka polskiego nie zawierają takich rozbieżności fleksyjnych i wszystkie nazwy małżeństw zakończone na -stwo przyjmują tam w miejscowniku liczby pojedynczej końcówkę -stwu. Czyżby u Doroszewskiego były błędy, czy jedynie jakieś archaiczne formy fleksyjne?
    Dziękuję.
  • ów
    12.10.2006
    12.10.2006
    Ostatnio, czytując amatorską twórczość literacką umieszczaną w Internecie, zauważyłam, że wielu autorów, zwłaszcza początkujących, nadużywa (jak mi się wydaje) słowa ów, często nawet go nie odmieniając (przykład: „Wyszła z ów swojskiego miejsca”). Moje pytanie brzmi: w jakich dokładnie okolicznościach i kontekstach użycie słowa ów w znaczeniu 'ten konkretny' będzie poprawne, a w jakich nie? W jakich okolicznościach należy to słowa odmieniać, a w jakich można pozostawić nie odmienione?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego